Aukcja 77 / 289
USD/PLN: 4.010 | EUR/PLN: 4.600 | data: 13-11-2021
Talar historyczny zwany targowickim, 1793, Warszawa
| Numer: | 289 |
|---|---|
| Opis: | Stanisław August Poniatowski (1764–1795) / monety koronne. Talar historyczny zwany targowickim, 1793, Warszawa; Aw: W wieńcu dębowym napis w dziewięciu wierszach: CIVIBUS / QUORUM PIETAS / CONIURATIONE DIE III / MAI MDCCXCI OBRUTAM / ET DELETAM LIBERTA / TE POLONA TUERI / CONABATUR RESPU / BLICA RESUR / GENS, wokoło GRATITUDO CONCIVIBUS EXEMPLUM POSTERITATI; Rw: Napis w sześciu wierszach: DECRETO / REIPUBLICÆ NEXU / CONFEDERATIONIS IUNCTÆ / DIE V. XBRIS MDCCXCII / STANISLAO AUGUSTO / REGNANTE, wokoło 10 7/16 EX MARCA PURA COLONIENSI 1793, pięciopromienne gwiazdy po obu stronach; Davenport 1622, H-Cz. 3353, Kop. 2484 (R5), Parchimowicz SAP 36.a, Plage 410, Berezowski 30 zł, Tyszkiewicz 4 mk; srebro, 27.51 g; piękny egzemplarz. Konfederacja została zawiązana w 1792 roku. Na jej czele, w charakterze marszałka stanął Stanisław Szczęsny Potocki, wojewoda ruski, zwolennik przywrócenia wolnej elekcji lub przekształcenia Rzeczypospolitej w republikę. Konfederaci dążyli do podziału państwa na samodzielne prowincje. W tym celu zwrócili się o pomoc do carycy Katarzyny Wielkiej, oczekując od Rosji wsparcia militarnego na czas przeprowadzonej rewolty. Po zakończeniu konfliktu na granicy Azji Mniejszej, armia rosyjska licząca ponad 100.000 zbrojnych ruszyła w kierunku Warszawy. Co ciekawe, choć na umowie podpisanej między zbuntowaną magnaterią polską, a władczynią Rosji widnieje zapis o Targowicy, rzeczywistym miejscem sporządzenia dokumentu okazał się Petersburg. Przedstawiciele Konfederatów byli tak pewni swojego zwycięstwa dzięki ingerencji Rosji, że uchwalili wybicie talara dla upamiętnienia – w ich pomyślunku – patriotycznego czynu, który doprowadził niestety do II rozbioru Polski. Talar targowicki był niskiej emisji. Rozdawano go zwolennikom Konfederacji Targowickiej, zawiązanej w opozycji przeciwko reformom Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 Maja. Planowano wybicie 30.000 sztuk, lecz jego nakład ostatecznie wyniósł 1699 egzemplarzy. Nieoficjalnie, po zamknięciu mennicy w Warszawie, 8 stycznia 1796 roku, administrator Antoni Schroeder wybił po kilka sztuk monet wszystkimi dostępnymi wówczas stemplami, między innymi talara targowickiego. Teksty łacińskie na monecie ułożył prawdopodobnie sam marszałek Potocki, choć w swych pamiętnikach wspominał, iż wszystkie teksty wymyślił dyplomata kurlandzki w Warszawie – Karol Henryk Heyking. Małżonka Stanisława, Józefina z Mniszków Potocka odpowiedzialna była za projekt graficzny talara. Emisja jego przypisywana jest do mennicy warszawskiej, lecz nie brakowało teorii, że został wykonany w manufakturze Tyzenhausa w Grodnie, na co jednak nie ma żadnego potwierdzenia. |
| Stan: | I/I-, Choice About Uncirculated |
| Data sprzedaży: | 13-11-2021 |
| Cena szacunkowa: | 25 000 zł |
| Cena wywoławcza: | 20 000 zł |
| Cena wylicytowana: | 30 000 zł |
licytuj na żywo / live bidding
Ilość odsłon: 866